ORTOPEDİK REHABİLİTASYON

Duruş(Postür) Bozuklukları (Kifoz-Skolyoz)

Kötü duruş, vücuttaki tüm ağrıların başlıca kaynağı olabilir ve bu da ruh halini ve ruh sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir. Bu durum kişiyi üzgün, sinirli, öfkeli, korku dolu ya da uykulu bir hale sokabilir. Sadece dik durmak bile bizi daha hareketli ve daha az yorgun hissettirir.

Duruş bozuklukları, oturma, kalkma, yürüme gibi fiziksel faaliyetler sırasında bel, bacaklar ve kolların dengeli bir duruş sağlayamaması durumudur.

Kırık Sonrası Rehabilitasyon

Yetişkin bir insanda kemik sayısı yaklaşık olarak 206 adet olarak bilinmektedir. Kemiklerimizin organlar vasıtasıyla hareketi sağlama, bedeni dik tutma ve organları koruma gibi görevleri bulunmaktadır. Günlük aktivitelerimizde önemli bir yere sahip olan kemiklerimiz aynı zamanda kırılgan bir yapıya sahiptir. Zaman içerisinde düşme, çarpma gibi çeşitli etkilerle kemiklerde kırılma ve çatlama gibi durumlarla karşı karşıya kalabiliyoruz.

Kırık tedavisinin ilk önemli basamağı ortopedistler tarafından tamamlanır ve kırığın bulunduğu bölgeye göre iyileşme süresinde hareketsizlik gerekebilir. Hareketsizlikten solayı ise eklem sertliği, kas erimesi (atrofi) gibi sorunlar ortaya çıkabilir ve bu aşamada kırık rehabilitasyonunun amacı fonksiyonelliğin tekrar kazandırılmasıdır.

Kırığın immobilize (hareketsiz) edildiği dönemde ödemi dağıtmak, eklem hareket açıklığını, kas gücünü ve beceriyi korumak için olabildiği kadar erken fizik tedaviye başlanmalıdır. Erken rehabilitasyon programının amacı; rehabilitasyon ile scar oluşumunun, atrofi, kontraktür ve yapışıklıkların önlenmesi, tendonlann kayıcılığının ve kas liflerinin uzunluğunun korunmasıdır. Bu programla hareketsizlikten etkilenen eklemlerin en kısa sürede eski fonksiyonel kapasitelerine kavuşmaları hedeftir. Erken rehabilitasyon programı ile scar oluşumunun, atrofi, kontraktür ve yapışıklıkların önlenmesi, tendonlann kayıcılığının ve kas liflerinin uzunluğunun korunması amaçlanır.

Menisküs ve Bağ Yaralanmaları

Menisküs ; diz eklemi içinde, uyluk ve kaval kemiklerinin birbirine bakan kıkırdak yüzeyler arasında bulunan ay şeklindeki yapılardır. Yastık benzeri fonksiyon göstererek şok absorbsiyonu yapar ve kıkırdak yüzeylerin birbirine sürtünerek aşınmasını engeller. Eklem hareketi sırasında stabiliteyi arttırmak, kayganlığa yardım etmek gibi de çok önemli görevleri de vardır.

Ön çapraz bağ yaralanmalarında menisküs yırtıkları da yaşanabilmektedir. Ağrı ile birlikte dizde kilitlenme de yaşanıyorsa menisküs yırtığından da şüphe edilmelidir.

Yaralanma sırasında dizde oluşan dönme, makaslama ve baskı kuvvetleri kıkırdak yüzey yaralanmalarına yol açabilmektedir.

Dizde yaşanan ağrı ve şişlik ön çapraz bağ yaralanmasının şiddetine göre birkaç gün için de geçebilmektedir. Diz hareketlerinde normalleşe ve yürürken ağrı hissi ortadan kalkabilir ancak spora tekrar başlamak istenildiğinde; koşamama, durma ve dönme hareketlerinde zorlanmalar yaşanmaktadır. Güvensizlik hissi ile birlikte dizde boşalma hissi yaşanmaktadır.

Kalça, Diz, Omuz Protezi Öncesi ve Sonrası Rehabilitasyon

Herhangi bir sebepten eklemler zarar görmüşse ve başka bir tedavi şekli mümkün değilse protez operasyonu gerçekleştirilir. Operasyon sonrasında önem taşıyan nokta ise protez sonrası fizik tedavi gerekliliğidir.

Günümüzde ilerleme gösteren protez cerrahi tekniklerinden dolayı özellikle de kalça ve diz protez ameliyatları çok sık yapılmaktadır. Bu iki protez ameliyatının başarı oranları oldukça yüksektir. Kalça veya diz protezi ameliyatı gereken hastanın eklemlerinde meydana gelen ağrı ve deformite sebebiyle az kullanıldığından eklemi çalıştıran kaslar zayıflar. Bu sebeple eklem hareketleri gelişen ikinci yumuşak dokunun oluşturacağı problemlerden dolayı kısıtlanır. Hasta bu şekilde iken ameliyat gerçekleştirilirse protez, ağrıların geçmesi dışında bir etki yapmaz ve protez eklemi verimli bir şekilde işlevini yapamaz. Bu nedenle ameliyat öncesinde de 15 gün sürecek fizik tedavi uygulanır. Bu şekilde eklem hareketleri açılır, sertleşmiş dokular gevşetilir ve kaslar güçlendirilir.

Yumuşak Doku Yaralanmaları

Kaslarda, tendonlarda ya da eklem bağlarında meydana gelen yaralanmalar, yumuşak doku yaralanmaları olarak adlandırılır. Kasların kemiğe bağlanmasını sağlayan dokular olan tendonlarda aşırı zorlanma meydana gelmesi ve kasların ya da tendonların zarar görmesi incinme olarak nitelenir. Eklem bağlarında, kemikleri bir arada tutmaya yarayan fibröz doku bantlarında meydana gelen zorlanmalar ise burkulma olarak nitelenir. Herkesin başına gelebilecek bir durum olan yumuşak doku yaralanmaları genellikle eklemlerin aşırı şekilde kullanılması ve zorlayıcı hareketler ile ortaya çıkar. Aynı işi ve aynı hareketleri sürekli olarak yapan insanlar ya da sporcularda yumuşak doku yaralanmaları ortaya çıkması ihtimali daha fazladır. Aynı şekilde koşma ya da atlama gibi ani hareketler sonucunda da gelişebilir. Yumuşak doku yaralanmalarının bir diğer nedeni ise bu dokularda meydana gelen travmalardır.

El-El Bileği Rehabilitasyonu

El, insan vücudunda günlük yaşam aktivitleri için çok gerekli mükemmel bir yapıdır.

Dolayısıyla yaralanmaları ya da ağrıları hayat kalitesini ve kişinin bağımsızlığını etkileyen önemli sorunlara yol açmaktadır.

El ve el bilek ağrısına yol açan pek çok hastalık tanımlanmıştır. Bunlar içinde en sık karşılaşılanları, travmalar ve bunlara bağlı tendon ve sinir yaralanmalarıdır.

Travmalar dışında de quervain hastalığı, tetik parmak, dupuytren kontraktürü gibi yumuşak doku yaralanmaları, karpal tünel sendromu ve ulnar sinirin Guyon kanalında kompresyonu gibi tuzak nöropatileri, elin dejeneratif artrozu, romatoid artrit, psoriatik artrit, skleroderma gibi enflamatuvar romatizmal hastalıklar en sık karşılaşılanlarıdır.

El osteoartrozu, elde ağrı, parmaklarda nodüller ve elde şekil bozukluğu nedeniyle sorun oluşturan bir hastalıktır. Genellikle kadınlarda görülür ve genetik geçiş söz konusudur. Hastalık çok uzun yıllar ağrısız ya da çok az ağrı ile yavaş ilerleyebilir. De quirvain hastalığı baş parmak etrafında ağrı ve baş parmak hareketlerinde zorlanma ile karşımıza çıkan bir çeşit tenosinovittir. Tetik parmak, parmaklarda tetik hareketinin yapılmasından sorumlu olan tendon ve yatağının etkilendiği bir hastalıktır. Tendon kılıfının enflamasyon nedeniyle şiştiği ve kalınlaştığı için tendon, parmak hareketleri esnasında yapması gereken kayma hareketinde güçlükle karşılaşır. İlk başlarda kılıfın hasarlı bölümünde hereketin azalmasına bağlı olarak takılma ve ancak bir atlama hareketi ile rahatlama tarzında olan belirtiler, tedavi uygulanmaz ve olay ilerlerse kılıfın giderek kalınlaşması ve tendon hareketinin tamamı ile kaybolarak parmağın tetik çeker pozisyonda kitli kalması ile sonlanır.

El bilek düzeyinde median sinirin karpal tünel denilen kanal içinden geçerken sıkışması sonucu ilk 3 ve dördüncü parmağın yarısında uyuşma, karıncalanma ve ilerleyen dönemlerde kaslarda güçsüzlük ve atrofi ile kendini gösteren karpal tünel sendromu sıkışma nöropatilerinin en sık görülenidir. Yine el bilek ve avuç içi düzeyinde ulnar sinirin belirli lokalizasyonlarda sıkışması sonucu ulnar sinir trasesine uyan çeşitli bölgelerde uyuşma, karıncalanma ve lezyon yerine göre motor kayıplarla karşımıza çıkan guyon kanal nöropatisi elde en sık rastlanan tuzak nöropatiler arasındadır.

Tedaviler altta yatan nedene göre farklılıklar göstermekle birlikte, olguların çok büyük kısmında farmakolojik tedaviler, egzersiz seçenekleri, enjeksiyon tedavileri, splintlemeler ve fizik tedavi yöntemleri ile başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Rehabilitasyon, fiziksel güç ve fonksiyonun yeniden kazanılması sürecidir.

Spor Yaralanmaları

Spor sonrası kas iskelet sisteminin bir çok yerinde yaralanmalar olabilir. Bu yaralanmaları 3 grupta toplayabiliriz:
1. Kas ve tendon yaralanmaları
2. Eklemlerde bağ ve kıkırdak yaralanmaları
3. Kırık ve çıkıklar

Bu yaralanmalar içinde en sık kas ve tendon yaralanmalarını görmekteyiz. Yapılan sportif aktivitenin yoğunluğuna ve olan yaralanmanın şiddetine göre daha ciddi olan bağ yaralamaları, hatta kırık ve çıkılar oluşabilmektedir.